Veti-Gel - ასე ეწოდება ნიუ იორკის უნივერსიტეტის ( New York University или, მოკლედ - NYU) სტუდენტის გამოგონებას. ბიომასალებისა და მიოსამედიცინი ინჟინერიის 20 წლის სტუდენტის სახელის ჯო ლანდოლინა (Joe Landolina). გელი, მისი გამომგონებლის სიტყვებით, სულ რამდენიმე წამში აჩერებს ნებისმიერი სირთულის სისხლის დენას, ადრე გვხვდებოდა მხოლოდ სამეცნიერო-ფანტასტიკურ ბოევიკებში სუპერგმირების ზურგჩანთებში. ახლა კი მცენარეული პოლიმერებისაგან დამზადებული გელი, რომელიც თავის დახამხამებაში აჩერებს სისხლის დენას სახელწოდებით Veti-Gel შეიძლება ჩაითვალოს ჩვენი რეალობის ნაწილად. ყოველ შემთხვევაში, სისხლის შემაჩერებელი გელი უკვე გახდა ... ამერიკული არმიის რეალობის ნაწილი, ხოლო თვითონ ჯო ლანდოლინამ გელის მასიურ გაყიდვაში გასაშვებად დააარსა კომპანია-სტარტაპი სახელწოდებით Suneris, Inc.
Veti-Gel გაცილებით სწრაფად აჩერებს სისხლის დენას ტრადიციულ საშუალებებთან შედარებით, რგორებიცაა ბამბა-მარლის ტამპონის ან ანტისეპტიკების დადება, ჭრილობის ინფექციისაგან დაცვასთან ერთად.
როგორ მუშაობს სისხლის დენის შემაჩერებელი გელი Veti-Gel?
ჩვენში არსებობს ასეთი რამ - უჯრედის გარეთა მატრიქსი, ანუ რაც მდებარეობს ჩვენი კანის უჯრედებს შორის. ის შედგება 1) ცილის მოლეკულებისაგან და 2) ზოგიერთი ნახშირწყლების მოლეკულები. როდესაც გელს ადებენ დაზიანებულ კანზე, ის სქელდება და გადაიქცევა „მეორე კანად".
ჯო ლანდოლინამ შეძლო შეექმნა ბუნებრივი უჯრედის გარეთა მატრიქსის სინთეზური (მცენარეული) ანალოგი. როდესაც მას ადებენ დაზიანებულ კანზე, ის სქელდება და გადაიქცევა „მეორე კანად". გელი Veti-Gel, რასაკვირველია, გამოდის დაზიანებული ქსოვილის აღდგენის ბუნებრივი პროცესის კატალიზატორად (დამაჩქარებლად. ის ასრულებს შემდეგ ფუნქციებს:
- წებოსი,
- შესაკრავი თასმის,
- „შედედების ფაქტორის 12" აქტივატორის, რომელიც ააქტივებს პოლიმერის ჯაჭვებს სახელწოდებით „ფიბრინს", რომელიც პასუხისმგებელია სისხლის შემაჩერებელი თრომბის წარმოქმნისათვის,
- თრომბოციტების აქტივატორის, რომლებიც ასევე უწყობენ ხელს თრომბის წარმოქმნას ფიბრინზე მიმაგრებით.
20 წლის სტუდენტის მიერ გამოგონებული სისხლის შემაჩერებელი გელი ბიოლოგიურად თავსებადია ადამიანის ქსოვილებთან და არ გააჩნია გვერდითი ეფექტები. თუმცა, მართალია, რომ მას კიდევ ელოდება გამოცდა სერიოზული სამედიცინო კომისიის (FDA) მიერ, თუმცა ეს უკვე ბიუროკრატიას გავს. და საერთოდ, ეს ისტორია სიზმარს გავს. ლოგიკურად ასეთი გამოგონების შესახებ ყველგან უნდა აცხადებდნენ და ნობელის პრემიასაც აძლევდნენ,
